W niedzielę 21 maja o godz. 11.30 w pięknym i klimatycznym Kościele pw. Św. Idziego Opata w Zborówku (Gmina Pacanów) zostanie odprawiona Msza Święta w intencji dobrej pogody dla dzieci podczas 15. Festiwalu Kultury Dziecięcej w Pacanowie.
Rys historyczny Kościoła
Kościół w Zborówku, zbudowany w 1459 r. znajduje się w czołówce najważniejszych zabytków sakralnej architektury drewnianej w Polsce. Pierwszy kościół w Zborówku musiał być znacznie straszy – najprawdopodobniej fundował go Władysław Herman, jako wotum za przyjście na świat syna, Bolesława Krzywoustego. Zborówek znajdował się wówczas w pobliżu ważnych traktów handlowych, łączących choćby Kraków i Sandomierz. Wg podania ów pierwotny kościół w Zborówku miał erygować w 1085 r. bp krakowski Lambert III. Parafia powstała najprawdopodobniej w XII w.
Obecny kościół, a raczej jego drewniana część (obecnie prezbiterium, do XX w. samodzielny obiekt), został wzniesiony, zgodnie z relacją Długosza, w 1459 r. Tę datę poświadcza napis na belce tęczowej. Kościół był remontowany w czasach Kazimierza Jagiellończyka, konsekrowany w 1654 r. Wiele starań o ratowanie zabytku, szczególnie podupadłego w czasach zaborów, przeprowadzono w XIX w. Kościół ocalał, pomimo intensywnych działań wojennych II wojny światowej.
Obecnie kościół w Zborówku składa się z dwóch części: drewnianej z 1459 r. i nowej, dobudowanej w 1908 r.
Drewniana część Kościoła
Stara część kościoła z drewna modrzewiowego w obecnym stanie nie odbiega od pierwotnego, z wyjątkiem ściany zachodniej, usuniętej przy dobudowie nowego kościoła. Z ciekawszych elementów wnętrza należy wymienić ołtarze, belkę, ambonę. Na łukowej belce gotyckiej znajduje się krucyfiks późnogotycki z drugiej poł. XVI w. oraz rzeźby Matki Bożej i św. Jana z początku XVI w.
Lewy ołtarz boczny to malowany późnogotycki tryptyk z I poł. XVI w., w polu środkowym ze św. Mikołajem, z klęczącą postacią, utożsamianą z osobą przypuszczalnego fundatora kościoła Grzegorza ze Strzyżowa oraz ze śś. Grzegorzem i Stanisławem na awersach i Matką Boską z Archaniołem Gabrielem na rewersach.
W ołtarzu głównym umieszczona jest późnogotycka rzeźba św. Mikołaja z około 1500 r. oraz dwa skrzydła późnogotyckiego tryptyku, również z około 1500 r., z malowanymi postaciami śś. Stanisława i Wojciecha na awersach oraz Archanioła Gabriela i Matki Boskiej na rewersach. Ołtarz główny przypisywany jest szkole Wita Stwosza. Pod skrzydłami tryptyku są relikwiarze późnobarokowe z początku XVIII w.
Murowana część Kościoła
Wzniesiona z kamienia ciosowego w latach 1906-1908, przy wsparciu rodziny Radziwiłłów, w obrębie ich potężnego klucza majątkowego. Decyzję o zachowaniu starego kościoła w funkcji prezbiterium podjęto ze względów oszczędnościowych. Plany powierzono projektantowi gubernialnemu Stanisławowi Szpakowskiemu.
Ozdobą wnętrza – tuż przy granicy ze starym kościołem – są dwa ołtarze boczne: z zabytkowym krucyfiksem z XVI w. i figurą Ukrzyżowanego oraz Matki Bożej z Dzieciątkiem (prawdopodobnie XVII w.). Malowidła ścienne pod sufitem przedstawiają cały kalejdoskop świętych i apostołów, na ścianie frontowej – scenę spotkania Chrystusa z dziećmi.
Odpust: św. Idziego – ostatnia niedziela sierpnia;
św. Mikołaja – 6 grudnia
Czy wiesz że…
Zgodnie z relacją regionalisty diecezji kieleckiej, ks. J. Wiśniewskiego, tryptyk z ołtarza głównego miał był ołtarzem obozowym W. Hermana. Inne hipotezy przypisują te funkcję tryptykowi w ołtarzu bocznym.
Tuż obok kościoła – drewniana dzwonnica (1783 r.) z trzema dzwonami (jako wotum za ocalenie kościoła w czasie walk w 1944 r. na Przyczółku Baranowsko-Sandomierskim) oraz cmentarz grzebalny.
Zostaw komentarz